Bijvangst, een mooi woord voor de grootste verspilling op aarde. Elk jaar verdwijnt 35 procent van de visvangst, zo'n 49 miljoen ton, gewoon overboord. Die 35 procent is een cijfer van de visserij zelf. In werkelijkheid gaat het om veel meer.

90 procent van die overboord gegooide dieren overleeft dat niet. Deze vorm van verspilling heet "bijvangst": de vangst van andere vissoorten of dieren waarop niet bedoeld gevist wordt.

Waarom gooien vissers bijvangst overboord? Daar zijn verschillende redenen voor. Omdat de gevangen vissen te klein zijn bijvoorbeeld. Om verkocht te worden, of omdat het gewoon weg niet mag: naast quota op hoeveelheid bestaan er ook regels die verbieden te jonge vissen aan land te brengen.

Een andere reden is puur commercieel: sommige vissoorten zijn moeilijk te verwerken of te verkopen, of ze brengen gewoonweg niet genoeg op.

Veel bijvangst verdwijnt ook in zee omdat de vissers die niet mogen vangen. In die categorie vallen onder meer walvissen, dolfijnen, bruinvissen, zeeschildpadden, albatrossen en bepaalde haaien.

Om een iets concreter idee te geven van de ravage die bijvangst aanricht, enkele concrete voorbeelden. De cijfers komen van de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA), een Amerikaanse instantie die zich bezighoudt met meteorologie en oceanografie en van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO of Food and Agricultural Organization) van de Verenigde Naties.

In de Beringzee tussen Alaska en Rusland gaan jaarlijks 16 miljoen rode koningskrabben verloren wegens te klein om te verkopen. Dat is vijf keer meer dan het aantal red king crabs dat uiteindelijk de markt haalt.

Voor elke 5 kilo garnalen die garnalenvissers binnenbrengen uit de Golf van Mexico, helpen ze 40 à 45 kilo volgens de vissers oninteressante "thrash fish" (minderwaardige vis) om zeep. Voornamelijk rog, aalachtigen, bot, grootbekken, diepzeeroodbaars (die 50 jaar kunnen worden) en schopvis. Daarnaast sterven ook veel zeeschildpadden en haaien in de netten van de garnaalvissers.

Steve Branstetter van de National Marine Fisheries Service (NMFS) berekende dat jonge rode snapper, een culinair modieuze en gegeerde vis, 0,4 à 0,5 procent uitmaakte van de bijvangst op garnalen. Dat lijkt niks, maar het gaat wel om 25 miljoen stuks.

Of om het even anders te schetsen: bij de garnalenvangst in de Golf van Mexico, die nog goed is voor ongeveer 2,5 procent van de wereldwijde garnalenvisserij, wordt elk jaar 30 miljard kilo vis overboord gekieperd. 90 procent daarvan is dood. Veel van het romantische plaatje dat u kreeg te zien over die industrie in de kaskraker Forrest Gump blijft dan niet over.

De tropische garnalenvisserij, waarbij vaak kleinmazige netten worden gebruikt, is een notoire killer. Maar zeker niet de enige. Zo vaarden Amerikaanse waarnemers uit met de 74 schepen tellende Japanse inktvisvloot. Ze telden 7,9 miljoen gevangen inktvissen. En dit ging dood overboord: 82.000 blauwe haaien, 253.000 tonijnen, 10.000 zalmen, 30.000 zeevogels, 52 zeehonden, 22 zeeschildpadden, 141 bruinvissen en 914 dolfijnen.
Bron: Het Laatste Nieuws